De rechtszaak van FOIC #2

In deel 1 van deze serie bespraken we hoe het allemaal begon. De ACM kwam met een lijstje van zes websites die we onder protest hebben geblokkeerd. Dat terwijl de ACM juist niet de aangewezen autoriteit is om providers op te dragen internetverkeer te blokkeren. Andere autoriteiten bleven stil. Terwijl het toch voor het eerst is dat op deze manier, via een EU sanctie, de overheid zich bemoeit met media en het internetverkeer. We besloten een coalitie te vormen en onze vragen voor te leggen aan de Europese rechter.    

Hieronder gaan we verder met deel 2 van deze serie 'De rechtszaak van FOIC: De coalitie'.

Let op: we verwijzen in deze tekst via hyperlinks naar andere websites. Deze websites hanteren een ander cookie beleid dan wij. Je kunt soms cookies weigeren in het cookie menu, zodra je op de website terechtkomt. Vergeet niet om op 'lijst met derden' of 'partners' te klikken. Ook daar kun je vaak nog cookies weigeren. Wat Freedom vindt van cookies lees je hier.

Een rondje bellen

Voordat we op 8 maart besloten de zes websites te blokkeren, hadden we verschillende providers, juristen en raadgevers gesproken. Er bestond geen duidelijke opdracht van een daartoe aangewezen autoriteit om internetverkeer te blokkeren, behalve dus de interpretatie van de ACM. Dat een EU-sanctie ook direct in Nederland geldt, wisten we wel. Maar wat we precies moesten doen en op straffe waarvan, dat is ons eigenlijk nog steeds niet goed duidelijk.

Het bleek dat we niet de enige club waren met vragen over de uitleg en praktische uitvoerbaarheid van deze sanctie. Na wat te hebben rondgebeld, besloten we in samenwerking met twee andere providers, A2B Internet en BIT, een zo breed mogelijke coalitie te vormen.

Weerstand

Het werd ons aangeraden om naar de Europese rechter te stappen en daar onze vragen neer te leggen. Om het belang van de zaak en het draagvlak in de samenleving kenbaar te maken, gingen we ook buiten Nederland op zoek naar verschillende coalitiepartners.

Maar niet iedereen stond te springen om aan te sluiten - en dat is zacht uitgedrukt. Op dat moment was de invasie door Rusland net twee weken gaande en vonden mensenrechtenschendingen op grote schaal plaats. We ontvingen zeer uiteenlopende reacties op ons plan.

Veel providers kregen we niet zover, hoewel we er heel wat hebben afgebeld. Een aantal van hen zijn wel onder protest overgegaan tot de internetblokkade, maar willen zich niet publiekelijk commiteren aan de coalitie.

Sommige organisaties kunnen het niet aan hun achterban, team of klanten verkopen. Andere organisaties scharen zich aan de kant van de onafhankelijke media in de regio en kunnen het aansluiten bij de coalitie daarmee niet rijmen. Door weer een andere groep wordt onze actie gezien als pro Putin en ondersteunend aan vernietigende staatspropaganda.

Kortom, een zaak starten tegen een unaniem genomen beslissing om Rusland te sanctioneren en EU-burgers te beschermen was op dat moment - en misschien nog steeds - geen populaire opvatting.    

Journalistiek en vrijheid van meningsuiting

De partij die vrijwel direct bij ons aansloot was de Nederlandse vereniging van journalistiek - hierna NVJ - en daarmee het Persvrijheidsfonds. Ook BOF, onze telefoniepartner Voys, Mijndomein en OpenFiber sloten aan.

De NVJ is onder andere geïnteresseerd in de vraag of de sanctie bewegingsruimte laat voor journalisten om de uitingen van de Russische staatsmedia tijdens en na de oorlog - of in ieder geval zo lang de sanctie geldt - bespreekbaar te maken. Vrijheid van meningsuiting is tweeledig als het gaat om informatie: het bestrijkt zowel het recht om te informeren als het recht om geïnformeerd te worden. Met name voor journalisten moet altijd de ruimte bestaan het publiek te informeren, juist over het handelen van machthebbers als overheden en bedrijven. Het is diezelfde overheid die de journalistiek en burgers beperkt in hun rechten door het opleggen van deze sanctie. Het beperken van de journalistiek kan alleen mondjesmaat en met veel zorg worden toegepast. Volgens NVJ kan desinformatie niet worden bestreden met censuur.

Wij denken hier hetzelfde over. Al zijn er zeker nuances die we nog zullen bespreken. In de volgende post bespreken we het verzoekschrift dat we eind mei hebben ingediend bij de Europese rechter. 

Ben je benieuwd naar het standpunt van onze coalitiepartners? Klik op de linkjes hieronder: 

>> BIT in het Engels

>> Bits of Freedom in het Engels

>> NVJ

>> Voys